ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ကုိ အဂၤလိပ္ ေဆးပညာ စကားလုံးနဲ႔ Diabetes mellitus ( ဒုိင္အာဘိတိစ္ မလုိက္တပ္စ္) လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ဟာ ခႏၶာကုိယ္ မွာရွိတဲ့ ဂလူးကုိစ့္ဓာတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဇီ၀ဓာတု (မက္တာဘုိးလစ္ျဖစ္စဥ္) တစ္ခု ကေမာက္ကမ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚရတဲ့ ေ၀ဒနာစု တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ခ်က္ ကေတာ့ မ်ိဳးရုိးဗီဇ (မ်ိဳးရုိးလုိက္ျခင္း) အေနအထုိင္ဘ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ေၾကာင့္ရယ္ ျဖစ္တယ္။ (ဒီေနရာမွာ အေနအထုိင္ ဘ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ဆုိတာကေတာ့ အထုိင္မ်ားတာ အ၀လြန္ အစားအစာ ေတြစားတာတုိ႔လုိ အလြန္အမင္း ဇိမ္က်က် ေနထုိင္မွုမ်ိဳးကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ မ်ိဳးရုိးဗီဇရဲ႔အျပစ္ မဟုတ္ပါဘဲ မိမိ ေနပုံထုိင္ပုံ အဆင္မေျပ အခ်ိဳးမက်လုိ႔ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ရတာကုိ ဆုိလုိပါတယ္။)
ဒီအခ်က္ေတြ ပုံစံတက် မျဖစ္တဲ့ အခါ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႔ ဂလူးကုိစ့္ဓာတ္ (သၾကားဓာတ္)နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ ခ်ိဳ႔ယြင္း ေဖာက္ျပန္ သြားတယ္။ အဲဒီအခါ လူ႔ကုိယ္ခႏၶာ ရဲ႔ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ ပမာဏအဆင့္ ျမင့္တက္ လာပါတယ္။ အဲဒီလုိ ျမင့္တက္တာကုိ အဂၤလိပ္ ေဆးပညာ စကားလုံးနဲ႔ (hyperglycemia ဟုိက္ပါဂလုိက္ဆီးမီးယား) လုိ႔ေခၚပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ သၾကားဓာတ္ ပမာဏကုိ ထိန္းခ်ဳပ္တာကေတာ့ လူ႔ခႏၶာကုိယ္ထဲက ဓာတုပစၥည္း မ်ားနဲ႔ ဟုိမုန္းေတြပါပဲ။ ဟုိမုန္းဟာလည္း ဓာတုပစၥည္းတစ္မ်ိဳးပါပဲ။ ဟုိမုန္းဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိ ပုိစ့္တစ္ခုေပးျပီး သတ္သတ္ ရွင္းလင္းေပးပါ့မယ္။
ဟုိမုန္းေတြထဲမွာမွ အစာအိမ္ရဲ႔ ေအာက္မွာ ကပ္လ်က္ တည္ရွိေနတဲ့ ပန္ကရိယ (ျမန္မာလုိ သရက္ရြက္ လည္းေခၚတတ္တယ္ အဂၤလိပ္ေဆးစကားလုံးနဲ႔ pancreas ပါပဲ) ရဲ႔ ဘီတာဆဲလ္( beta-cell)က ထုတ္တဲ့ အင္ဆူလင္(INSULIN) ဟုိမုန္း ဟာ အေရးၾကီးပါတယ္။
ဆီးခ်ိဳဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိ ျပန္ေကာက္ရရင္ ေရွးကျမန္မာျပည္မွာ ေျပာသလုိ ဆီးေတြ ခ်ိဳေနတယ္ရယ္ လုိ႔ေျပာရင္ မမွန္ေတာ့ပါဘူး။ အရင္တုန္းကေတာ့ ဆီးသြားရင္ ပရြက္ဆိတ္ တက္ေနတာမ်ိဳးကုိ ဆီးခ်ိဳရယ္လုိ႔ အေရးတယူ ေျပာခဲ့ၾကရတဲ့ ေခတ္ရွိဖူးပါတယ္။ အခုေတာ့ ပုိေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ပုိမွန္မွန္ကန္ကန္ သိေနပါျပီ။ ဆီးခ်ိဳဆုိတာဟာ ခႏၶာကုိယ္မွာရွိတဲ့ အင္ဆူလင္ဟုိမုန္း ထုတ္လုပ္မွု ခ်ိဳ႔ယြင္းနည္းပါးသြားတာ ဒါမွမဟုတ္ အင္ဆူလင္ဟုိမုန္းရဲ႔ အစြမ္းသတၱိ ခ်ိဳ႔ယြင္း နည္းပါးသြားတာကုိ ေခၚေ၀ၚတာပါပဲ။
လူတစ္ဦးရဲ႔ ဆီးခ်ိဳေရာဂါဟာ အင္ဆူလင္ဟုိမုန္း ထုတ္လုပ္မွု ခ်ိဳ႔ယြင္းနည္းပါးမွုေၾကာင့္ ျဖစ္ခဲ့ရင္ အဲဒီဆီးခ်ိဳကုိ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား-၁ လုိ႔ေခၚပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ အင္ဆူလင္ ဟုိမုန္း ပုံမွန္ထုတ္ပါလ်က္ အင္ဆူလင္ ဟုိမုန္းရဲ႔ အစြမ္းသတၱိ ထိေရာက္စြာ မျပႏုိင္တာေၾကာင့္ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ရတာမ်ိဳးဆုိရင္ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား-၂ လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကုိယ္၀န္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဆီးခ်ိဳ (Gestational DM)ပါပဲ။ အင္ဆူလင္ ထုတ္လုပ္မွုနည္းပါးတာပဲျဖစ္ျဖစ္ အင္ဆူလင္ အစြမ္းသတၱိမျပႏုိင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးဟာ ေသြးထဲ က သၾကားဓာတ္ ပမာဏကုိ တက္ေစပါတယ္။ ေသြးထဲက သၾကားဓာတ္ ပမာဏကုိ တက္ေစရင္းနဲ႔ အဓိကေရာဂါ လကၡဏာေတြ ျဖစ္ေပၚပါတယ္။
အဲဒါေတြကေတာ့ ဆီးသြားတာမ်ားျခင္း၊ ဆီးသြားမ်ားလုိ႔ ေရငတ္ျခင္း ေရအမ်ားအျပားေသာက္ျခင္း၊ အျမင္အာရုံ က်ဆင္းေ၀၀ါးျခင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့ ပိန္ျခင္း၊ မအီမသာျဖစ္ျခင္း နဲ႔ အျခားလကၡဏာေတြ ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစားကုိမဆုိ ေ၀ဒနာ မခံစားရေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ကုသ ႏုိင္ပါတယ္။ ၁၉၂၁ မွာ အင္ဆူလင္ ေပၚလာကတည္းက ကုသေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရွင္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသဖုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား -၁ မွာေတာ့ အင္ဆူလင္ ထုိးျခင္း၊ အင္ဆူလင္ပမ့္ နဲ႔ကုသျခင္း စတာေတြနဲ႔ ေရာဂါ ေ၀ဒနာေတြ မခံစားရဘဲ ေန႔စဥ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေတြကုိ အမ်ားနည္းတူ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းကုသႏုိင္ ပါတယ္။ အမ်ိဳးအစား၂ မွာေတာ့ အစားအေသာက္ ထိန္းသိမ္းမွုပုိင္း၊ ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္း အပုိင္းနဲ႔ ေသာက္ေဆးနဲ႔ ကုသျခင္း အပုိင္း၊ အင္ဆူလင္ နဲ႔ ကုသျခင္း အပုိင္းမ်ားနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ ကုသႏုိင္ပါတယ္။
ဆီးခ်ိဳ နဲ႔ သူ႔ကုိကုသတဲ့ ကုထုံးေတြေၾကာင့္ ေရာဂါ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ရွိလာတတ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အခ်ိန္တုိ အတြင္း( မိနစ္ပုိင္းမွ နာရီပုိင္း ရက္ပုိင္းအတြင္း) ျဖစ္တတ္ တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါ အဆစ္ကေလးေတြကေတာ့ ေသြးထဲက သၾကားပမာဏ ရုတ္တရက္ အလြန္အမင္း က်ဆင္းသြားတာ မ်ိဳး၊ ကီတုန္း လုိ႔ေခၚတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြ ထြက္ျပီး ခႏၶာကုိယ္ မွာ အက္ဆစ္ ဓာတ္ေတြ မ်ားတာ၊ အက္ဆစ္ဓာတ္မမ်ားပဲ ကုိယ္ခႏၶာေရဆြဲအား တက္လာလုိ႔ ကုိမာ(Coma)လုိ႔ေခၚတဲ့ ၾကာရွည္စြာ သတိေမ့ေျမာေရာဂါ ျဖစ္တာ ဒါမ်ိဳးေတြပါပဲ။
အက္ဆစ္မမ်ားဘဲ ေရဆြဲအားမ်ားလုိ႔ ကုိမာ ျဖစ္တာနဲ႔ အက္ဆစ္ဓာတ္မ်ား တာမ်ိဳးကေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ထိေရာက္တဲ့ ကုသမွုကုိ မယူရေသးလုိ႔ ျဖစ္တယ္ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။
ေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္ၾကာမွ ေပၚတတ္တဲ့ (ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အထိ ၾကာတတ္တယ္ ) ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါေတြကေတာ့ ႏွလုံးနဲ႔ ေသြးေၾကာ ဆုိင္ရာေရာဂါေတြ၊ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္ဆီးတာေတြ၊ ေက်ာက္ကပ္ လုံး၀ အလုပ္မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ တာေတြ၊ မ်က္လုံး အတြင္းဘက္က်က်က ရက္တီနာ လုိ႔ေခၚတဲ့ အျမင္လႊာစုစည္းတဲ့ အာရုံခံ ပစၥည္း ပ်က္စီးတာေတြ၊ ခႏၶာကုိယ္ အႏွံ့က ပူေအးထိေတြ႔ စတာကုိသိတဲ့ အာရုံေၾကာနဲ႔ ကုိယ္လက္ လွုပ္ရွားမွုကုိ ထိန္းတဲ့ အာရုံေၾကာေတြ ပ်က္စီးတာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ အနာက်က္တာေႏွး တာေတြ၊ အမ်ိဳးသားေတြမွာ ပန္းေသပန္းညိွုး တာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေျခေထာက္ေတြမွာ အနာက်က္ ေႏွးတဲ့ အတြက္ ပုပ္တာေတြ ဘာေတြအထိျဖစ္ျပီး ေျခေထာက္ ျဖတ္ပစ္ရတာ မ်ိဳးေတြလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လုံေလာက္တဲ့ ဆီးခ်ိဳ ကုသမွုနဲ႔ ေသြးတုိးကုိလည္း ထိန္းသိမ္း အေနအထုိင္ ဘ၀၀န္းက်င္ကုိလည္း ေကာင္းေအာင္မြန္ေအာင္ ေျပာင္းလုိက္ႏုိင္ရင္ (ဥပမာ ေဆးလိပ္ ျဖတ္တာတို႔ ခႏၶာကုိယ္ အေလးခ်ိန္ကုိ ထိန္းသိမ္း ႏုိင္တာတုိ႔) လုပ္ႏုိင္ရင္ ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ၾကာျမင့္မွ ေပၚေပါက္မဲ့ ေရာဂါ ေနာက္ဆက္တြဲ ေတြကုိ အထုိက္အေလ်ာက္ တားဆီးႏုိင္ပါတယ္။
ဖြ႔ံျဖိဳးျပီး ႏုိင္ငံေတြ မွာေတာ့ ဆီးခ်ဳိဟာ လူလတ္ပုိင္း အရြယ္ေတြ မ်က္စိကြယ္ရျခင္း ရဲ႔ အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ေနျပီးေတာ့ ထိခုိက္ ဒဏ္ရာ တစ္စုံတစ္ရာ မျဖစ္ဘဲ ေျခေထာက္ျဖတ္ပစ္လုိက္ ရတာရဲ႔ အဓိက အေၾကာင္း အရင္းလည္း ျဖစ္လုိ႔ေနျပန္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ မွာေတာ့ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါဟာ ဒုိင္ယာလက္ဆစ္ (DIALYSIS) လုိ႔ေခၚတဲ့ ေသြးအတြင္း ဓာတုပစၥည္းေတြကုိ အျပင္က ဓာတုပစၥည္းေတြနဲ႔ ဖလွယ္ ကုသရတဲ့ ေငြကုန္တဲ့ ကုထုံးရဲ႔ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ေရာဂါ ၾကီး ျဖစ္လုိ႔ေနပါသတဲ့..။
ဆက္ရန္…
က်မ္းကုိး
ေလာေလာဆယ္ မေဖာ္ျပႏုိင္ေသး။
ေဒါက္တာလြမ္းေ၀
ဆီးခ်ိဳႏွင့္ဆက္စပ္ေရာဂါမ်ား 
ေစာင္႔ဖတ္ေနပါတယ္။ ေက်းဇူးလဲ တင္တယ္ အလွတရားနဲ႔ ေဒါက္တာလြမ္းေဆြကိုပါ။
ဆီးခ်ိဳစာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ လက္ေဆာင္ေတြလဲ ေပးၾကတယ္။ ဒါေပမဲ႔ သိပ္မဖတ္ျဖစ္ဘူး။ မ်ားလြန္းလို႔ ဟုန္သြားတာလား မသိ။ အခုေတာ႔ ဖတ္ျဖစ္ပါၿပီ။
တို႔က type 1 အမ်ိဳးအစားပါ။ မ်ိဳးရုိးေၾကာင္႔ျဖစ္ၿပီး အင္ဆူလင္ မထုတ္ေတာ႔သေလာက္ပါ။ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါေတြလဲ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အသက္ ၃၅မွာ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္ေနၿပီ။ ေက်ာက္ကပ္ေဆး ေသာက္ေနရၿပီ။ အနာက်က္ခဲတယ္။ မ်က္စိ ၀ါး တယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက ျဖစ္ေနတာ သိတာက အသက္ ၂၅ႏွစ္ေက်ာ္မွပဲ။ အဲဒီေတာ႔ ေစာေစာ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္တာ မဆန္းေတာ႔ဘူး။ အတက္အက် အရမ္းျမန္တယ္။ အခု အင္ဆူလင္ ေန႔တုိင္းထိုးတယ္၊ ဆီးခ်ိဳေဆး ၃မ်ိဳး၊ ေက်ာက္ကပ္ေဆး ၁မ်ိဳး တေန႔ ၂ႀကိမ္ ေသာက္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ ထိန္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ အင္ဆူလင္ မွ မထုတ္တာ ဘယ္တတ္ႏိုင္ပါ႔မလဲ။ ေနလို႔ေတာ႔ ေကာင္းပါတယ္။
ဗဟုသုတ ရတဲ႔အျပင္ ကိုယ္နဲ႔လဲ တိုက္ရုိက္ဆိုင္တာမို႔ favourite ထဲ ထည္႔လိုက္ပါၿပီ။
ေက်းဇူးတင္လ်က္
မိုးခ်ိဳသင္း
ေနအုံး..ဒီဘေလာ႔ဂ္လုပ္တဲ႔ အလွတရားဆိုတာ ေဒါက္တာ လြမ္းေ၀ လား။ ေဒါက္တာ လြမ္းေဆြနဲ႔ ညီအကိုေပါ႔။ စာေတာ္တာ နံမည္ႀကီးပဲ။ တို႔ေက်ာင္းသားမွာ စာစီစာကုံး ဆုအျမဲရသူေတြမဟုတ္လား။ မွတ္မိသြားၿပီ။ ေက်းဇူးတင္တာ ညီအကိုခ်င္း မွားသြားတယ္။ အမက ေဒါက္တာလြမ္းေဆြ ေရးတာကို ေဖာ္ျပတယ္ ထင္လို႔ပါ။ ေဆာရီးေနာ္..
အိမ္းးးး ေတာ္ပါေပတယ္.. ဆီးခ်ိဳအထူးကုဆရာ၀န္ၾကီးေရ…
အစ္မကေတာ႔ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ရင္ မ်ိဳးရိုးမရိွေတာ႔ ဒုတိယအမ်ိဳးအစားနဲ႔ ျဖစ္နိုင္
တယ္..ေတာ္ေတာ္ဇိမ္က်တာေလ.. 😀
အစ္မက.အခ်ိဳဳအရမ္းၾကိဳက္…အခုေတာင္ မစားရတာၾကာျပီျဖစ္တဲ႔.. မလိုင္လံုး ၊ ေရႊပုဇြန္မလိုင္မုန္႔ ၊ ကုလားမုန္႔ေတြ အရမ္းစားခ်င္ေနတာ…
အခ်ိဳစားတာနဲ႔ ဆိုင္လား.. ျဖစ္ခ်ိန္တန္ရင္ျဖစ္လိမ္႔မယ္.. စားခ်င္တာေတာ႔
စားဦးမွာပဲ.. 😀
ေလ႔လာမွတ္သားစရာ–
ေဆးပညာ ဗဟုသုတေတြပါ–
မခ်ိဳသင္းေရ ေ၀ဒနာအေပၚ ေယာနိေသာ မနသိကာရ ရွုျမင္ႏုိင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္နဲ႔တူပါတယ္။ မခ်ိဳသင္းဆီကလည္း ဆီးခ်ိဳနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တစ္ခ်ိန္မွာ အကူအညီ ျပန္ေတာင္း ရႏုိင္ပါတယ္။ အခုကေတာ့ ပညာဆည္းပူးဆဲပါပဲ။ ေဒါက္တာလြမ္းေ၀ ဆိုတာကေတာ့ ကေလာင္အမည္ပါ။ နာမည္အရင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါက္တာ လြမ္းေဆြ ညီလည္းမဟုတ္ရပါဘူး။ အခုေရးသားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ MOE မွာလည္း တစ္ေထာင့္ေလာက္ျဖည့္ေပးခ်င္လုိ႔ပါ။
ဦးဆုံးဖြင့္ပြဲလာတက္ၾကတဲ့ မသက္ဇင္ မမ၀ါနဲ႔ မခ်ိဳသင္းတုိ႔ကုိ ေက်းဇူးအထူး တင္ေၾကာင္းးးး
ေကာင္းတယ္ ေဒါက္တာ
က်ဳပ္ကလည္း ဝီကီျမန္မာ (MOE) နဲ႔ ျမန္မာဝီကီမွာ တင္ဖို႔ရာ ပညာရွင္ေတြ လိုက္ေခ်ာင္းေနတာ။
သင္ကာ
ေက်းဇူးပါပဲ ေဒါက္တာေရ…. သိသင့္တာေတြ သိရတယ္… 🙂
ဆီးခ်ိဳေရာဂါအေၾကာင္းေလ့လာသြားပါတယ္ မွတ္သားသြားပါတယ္….
အဖိုးတန္တဲ့ ဗဟုသုတ၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာေတြေၾကာင့္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္
ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဇိမ္က်က်ေနထိုင္လို႔ ျဖစ္ေတာ့၀ူးရယ္ ဟီးးး
ဆက္ရန္ကိုေမွ်ာ္ေနပါတယ္ း)
ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ေနျပီဆိုေသာလူတစ္ေယာက္၏ အေျခခံသိႏိုင္ေသာ လကၡဏာမ်ားကိုလည္း သိခြင့္ရွိမလား။ အရပ္ထဲမွာက အစားကို စားျပီးရင္းစားခ်င္ျဖစ္ေနတာ၊ ဗိုက္ကျပည့္ေနသည့္တိုင္ စိတ္ကစားခ်င္ေနေသးျခင္း စသည့္လကၡဏာမ်ားသည္ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ရန္လကၡဏာမ်ားျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကပါသည္။ မွန္ပါသလား။ ေျဖၾကားေပးပါရန္ေလးစားစြာ ေတာင္းဆိုပါသည္။
အဲဒါကေတာ့ ဆီးသြားတာမ်ားတာ ေရေသာက္တာမ်ားတာေလာက္ေတာ့ အျဖစ္မမ်ားလွဘူး။ ဒါေပမဲ့ အားလုံးျဖစ္ႏုိင္တယ္ ။ ေရာဂါလကၡဏာခန္းကုိ က်ေနာ္ေနာက္ေတာ့ ေရးပါ့မယ္။ ဖတ္ၾကည့္ျပီး တုိက္ဆုိင္တာမ်ားရင္ ေသြးထဲက သၾကားပမာဏကုိ စစ္ၾကည့္ရမယ္။ သၾကားဓာတ္ပမာဏကုိ စစ္တာဟာ က်ပ္တစ္ေထာင္ထက္ ပုိျပီး မကုန္က်ႏုိင္ဘူးထင္ပါတယ္။ ပထမ အၾကိမ္ မွာေတာ့ ဆရာ၀န္ကုိျပသျပီးမွ စစ္ေဆးရမယ္။ ဒီေရာဂါက ျမန္ျမန္နဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုသဖုိ႔လုိပါတယ္။ မကုတဲ့လူနဲ႔ ကုတဲ့လူနာ သိပ္ကြာတယ္။
ေက်းဇူးဘဲေဒါက္တာေရ။ ကြ်န္မအေဖက ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ တာေရာ ျဖစ္တဲ႔ History ကရိွျပီးသားပါ၊ မ်က္စိခြဲဖို႔ျပင္ဆင္ခ်ိန္က်မွ ဆီးခ်ိဳရိွမွန္းသိရပါတယ္။ အခုေတာ႔ သူ႔ကိုတစ္ပတ္တစ္ခါ Gluco-meter ႏွင္႔တိုင္းပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင္႔ ၁၄၀ ေက်ာ္တက္ပါတယ္။ အဲဒါစိုးရိမ္စရာမ်ား ရိွပါသလားရွင္႔။ က်န္းမာေရးအတြက္ ကေတာ႕ သူေန႔တိုင္း Gym ကိုသြားျပီး တစ္နာရီေက်ာ္ကစားပါတယ္။ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ အဘိုးၾကီး ဆိုေတာ႔ လူငယ္ေတြလိုေတာ႔ မျဖတ္လတ္ေပမယ္႔ အိပ္ရာထဲေတာ႕ လဲမေနပါဘူး၊ မိဘျဖစ္တဲ႔အတြက္ သက္တမ္းေစ႔ေတာ႔ အသက္ရွည္ေစခ်င္ပါတယ္ရွင္။
ေျဖၾကားေပးပါအံုးေနာ္။
နႏၵာ
ဆီးခ်ိဳ၊ႏွလုံး၊ေသြးတုိး၊ေလျဖတ္က ဆက္စပ္ပါတယ္။ မ်က္လုံးမွာ တိမ္ျဖစ္တာနဲ႔ ရက္တီနာမွာ ေသြးေၾကာျပႆနာေတြ ျဖစ္တာလည္း ဆက္စပ္ပါတယ္။
မနႏၵာအေဖရဲ႔ အစာမစားမီ ေသြးအတြင္းသၾကားဓာတ္ပမာဏက(Fasting blood glucose က ၁၁၀ မီလီဂရမ္ပါလီတာေလာက္ရွိဖုိ႔သင့္ပါတယ္။
ဆီးခ်ိဳကုိ ထိန္းဖုိ႔ အစားအေသာက္၊ အားကစား၊ ဆီးခ်ိဳေသာက္ေဆး၊ အင္ဆူလင္ ေလးနည္းရွိပါတယ္။ အစားအေသာက္ အားကစားနဲ႔ ထိန္းရုံနဲ႔ ဆီးခ်ိဳကုိ ထိန္းႏုိင္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အစားအေသာက္မွာ ေရွာင္ၾကဥ္ရမဲ့အစားအေသာက္နဲ႔ ခၽြင္းခ်က္နဲ႔ ေရွာင္ၾကည္ရမဲ့ အစားအေသာက္ေတြကုိ ယခုေလာေလာဆယ္ သိဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေအာက္ပါလင့္ခ္မွာ ၾကည့္ရွုပါ။
https://mmendocrinology.wordpress.com/about/ ဒါေပမဲ့ အစားအေသာက္ကုိ အေသးစိတ္ညႊန္ၾကားတြက္ခ်က္ဖုိ႔ အစားအေသာက္ဆရာ၀န္ ဒါမွမဟုတ္ ဆီးခ်ိဳဆရာ၀န္ကုိ ျပဖုိ႔လုိပါတယ္။ ကယ္လုိရီ၊ Glycemic index နဲ႔ တစ္ေန႔တာလုိအပ္တဲ့ ကာဘုိဟုိက္ဒရိတ္ပမာဏ ေတြကုိ လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႔ မိသားစုပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ကုိက္ညီေအာင္ တြက္ခ်က္ဖုိ႔က နည္းနည္းရွုပ္ပါတယ္။
အားကစားကေတာ့ တစ္ေန႔ ၁ နာရီ၊ တစ္ပတ္ သုံးၾကိမ္ လုပ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေလေကာင္းေလသန္႔ရတဲ့ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ စက္ဘီးစီးျခင္း စတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အားကစားလုပ္ရင္ အသက္ၾကီးသူေတြမွာ သၾကားဓာတ္ပမာဏ အလြန္အမင္းက်သြားျခင္း (hypoglycemia) ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အင္ဆူလင္ထုိးေနရရင္ ပုိျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အားကစားမလုပ္ခင္ နာရီ၀က္အလုိမွာ အစားနည္းနည္း စားဖုိ႔လုိပါတယ္။ လုပ္ျပီးရင္လည္း နည္းနည္းစားဖုိ႔လုိပါမယ္။ လုိအပ္ရင္ အားကစားမလုပ္မီမွာ ဂလူကုိမီတာနဲ႔ ေသြးေဖာက္ၾကည့္ျပီး သၾကားပမာဏ တုိင္းတာသင့္တယ္။
အစားအေသာက္၊ အားကစားနဲ႔ ၃ လေလာက္ ထိန္းျပီး ဆီးခ်ိဳကုိ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေရက္ေအာင္ မထိန္းႏုိင္ရင္ ဆီးခ်ိဳေသာက္ေဆး စတင္ေပးရပါမယ္။ မရေသးရင္ အင္ဆူလင္ထုိးေဆးကုိ စတင္ရပါမယ္။
ေက်ာက္ကပ္၊အာရုံေၾကာ၊ေျခေထာက္နဲ႔ lipid profile ေတြကုိ စစ္ၾကည့္ဖုိ႔လုိမယ္။ ေသြးတုိးအတြက္ ေသာက္ေနက်ေဆးေတြကုိ ေသာက္ျပီး ၁၃၀/၈၅ mmHg ေလာက္ေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားသင့္တယ္။ ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းအတြက္ ေသာက္ေနက်ျဖစ္တဲ့ asprin စတဲ့ေဆးေတြ ဆက္ေသာက္ဖုိ႔လုိမယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကုိ ထိန္းသိမ္းေပးမဲ့ ေဆးေတြေသာက္ဖုိ႔ လုိေကာင္းလုိပါမယ္။ ေျခေထာက္ကုိ စစ္ေဆးျပီး ေျခေထာက္ကုိ ဂရုစုိက္တဲ့ နည္းေတြ ေျပာျပဖုိ႔ လုိေကာင္းလုိပါမယ္။ မ်က္စိအတြက္ မ်က္စိဆရာ၀န္နဲ႔ ပုံမွန္ျပသဖုိ႔ လုိပါမယ္။
ဆီးခ်ိဳကုိ ေကာင္းေကာင္း ထိန္းႏုိင္ရင္ေတာ့ ခြဲစိတ္တာေတြလည္း အႏၱရာယ္ကင္းစြာ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ (မ်က္လုံးကုိလည္း ခြဲလုိ႔ရပါမယ္။)
သတိထားရမွာက
ဆီးခ်ဳိအလြန္အမင္းတက္ျခင္း (ေကာင္းမြန္စြာ ကုသမႈမယူရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။)
ဆီးခ်ိဳအလြန္အမင္း က်ဆင္းျခင္းေတြျဖစ္ပါတယ္။
(ေျဖၾကားထားတာေတြက အၾကမ္းဖ်င္း ပါ။ မိသားစုဆရာ၀န္ ဒါမွမဟုတ္ ဆီးခ်ိဳအထူးကုဆရာ၀န္ ရဲ႔ အေသးစိတ္ အၾကံျပဳခ်က္မရရွိဘဲ မိမိဘာသာထိန္းသိမ္းတာဖုိ႔ မလြယ္ကူပါ။ အၾကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ကုသမႈေတြရရင္ေတာ့ မနႏၵာရဲ႔အေဖအတြက္ အလြန္အက်ိဳးရွိသြားပါမယ္။ ဆီးခ်ိဳဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသဖုိ႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။)
Dr.Lwanwai
ကြ်န္မ အမ်ိဳးသားကဆီးခ်ိဳလို႔စသိခ်ိန္မွာ ၃၅၅၇ွိပါတယ္စိုးရိမ္ရပါသလား အခုေဆးစေသာက္ေနပါတယ္ မ်ိဳးရုိးမ၇ွိပါ အခ်ိဳရည္တအားေသာက္ပါတယ္ အျပင္စာစားရတာမ်ားပါတယ္ ခရီးအျမဲထြက္ေနရသူပါ စိတ္လဲအေတာ္ပူပါတယ္ ခရီးထြက္ေနေတာ့ အစားအေသာက္လဲ ဂရုမစိုက္ႏိုင္မွာစိုးရိမ္ပါတယ္..
မနက္အစာမစားမွီစစ္ၾကည့္ရင္ ၂၄၅ရွိပါတယ္ ခ၇ီးထြက္ရင္ဘယ္လိုေတြလုပ္သင့္လဲသိခ်င္ပါတယ္.. ဘာျဖစ္ႏိုင္လဲဆိုတာေလးလဲသိခ်င္လို႔ပါ …
ကြၽန္ေတာ္အေဖက ဆီးခ်ဳိျဖစ္တာ ေျခေထာက္ေတြ တဆစ္ဆစ္ကိုက္ေနတာ၊ အစားအေသာက္လည္းပ်က္တယ္
ပိန္လည္းပိန္သြားတယ္။ ဘာလုပ္ရမလဲ လမ္းညႊန္ေပးလားဆရာ။